Résumés
Résumé
Le but de cet article est de résumer les résultats de l’analyse de la traduction de certaines particules modales allemandes en basque. Les données proviennent de notre thèse sur la traduction de la littérature allemande pour enfants en langue basque, qui a été menée selon une méthodologie descriptive et avec un vaste corpus numérique de 33 oeuvres originales allemandes et leurs traductions. Étant donné que le corpus renferme à la fois des traductions directes et indirectes, cet article examine également les différents résultats obtenus en comparant les traductions directes et indirectes. Les particules modales allemandes sont très fréquentes, surtout dans le discours oral et dans le discours écrit informel. Ainsi, l’analyse de la traduction de ces particules dans une langue minoritaire comme le basque nous permet de plonger dans le problème de la traduction des éléments discursifs oraux dans une langue où la création de l’oralité fictive semble assez complexe. Une attention toute particulière est donnée à la mesure du niveau de standardisation et à l’observation des cas d’interférence.
Mots-clés :
- particule modale,
- littérature pour enfants,
- traduction indirecte,
- standardisation,
- interférence
Abstract
The goal of this article is to sum up the results of the analysis of the translations of some German modal particles into Basque. The data derives from our thesis on the translation of German children’s literature into Basque, which was conducted following a descriptive methodology and using a wide digital corpus of 33 original German works and their translations. As in the corpus there are direct as well as indirect translations, this article also examines the different results obtained by comparing direct and indirect translations. German modal particles are very frequent, especially in oral and informal written speech. Thus, the analysis of their translation into a minority language like Basque enables us to delve into the problem of translating oral discursive elements into a language where the creation of fictional orality seems to be fairly complex. A special attention is given to measuring the level of standardization and observation of interference cases.
Keywords:
- modal particle,
- children’s literature,
- indirect translation,
- standardization,
- interference
Parties annexes
Bibliografía
- Añorga, Pello (2011): Haur-literatura eta ahozkotasuna [Literatura infantil y oralidad]. Behinola. 24:21-29.
- Barambones, Josu (2010): La traducción audiovisual en ETB-1: Estudio descriptivo de la programación infantil y juvenil. Tesis de doctorado. Vitoria-Gasteiz: Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea.
- Barambones, Josu (2012): Lenguas minoritarias y traducción. La traducción audiovisual en euskera. Castellón de la Plana: Universitat Jaume I.
- Barambones, Josu, Manterola, Elizabete, Sanz, Zuriñe, et al. (2015): Itzulpen ikasketak eta euskara. Zenbait ekarpen Itzulpen Ikasketa Deskribatzaileei, eta haratago [Los Estudios de Traducción y el euskera. Algunas aportaciones a los Estudios Descriptivos de Traducción y más allá]. In: Traducimos desde el Sur Actas del VI Congreso Internacional de la Asociación Ibérica de Estudios de Traducción e Interpretación. Las Palmas de Gran Canaria: ULPGC.
- Beerbom, Christiane (1992): Modalpartikeln als Übersetzungsproblem. Eine kontrastive Studie zum Sprachenpaar Deutsch-Spanisch. Fráncfort: Peter Lang.
- Ben-Ari, Nitsa (1992): Didactic and Pedagogic Tendencies in the Norms Dictating the Translation of Children’s Literature: The Case of Postwar German-Hebrew Translations. Poetics Today. 13(1):221-231.
- Bendel, Christiane (2006): Baskische Grammatik. Hamburgo: Helmut Buske Verlag.
- Brumme, Jenny y Espunya, Anna (2012): The Translation of Fictive Dialogue. Amsterdam/Nueva York: Rodopi.
- Cárdenes, José (1997): Aber, denn, doch, eben und ihre spanischen Entsprechungen. Eine funktional-pragmatische Studie zur Übersetzung deutscher Partikeln. Münster/Nueva York/Múnich/Berlín: Waxmann.
- Esnaola, Imanol (1997): Gazte euskaldunen arteko hizkera hemen eta orain [El lenguaje juvenil vasco aquí y hoy]. Bilbao: Udako Euskal Unibertsitatea.
- Etxaniz, Xabier (2011): Sarrera. Egungo euskal haur eta gazte literatura [Introducción. La literatura infantil y juvenil vasca actual.]. In: Xabier Etxaniz y Manu Lopez eds. Egungo euskal haur eta gazte literaturaren historia [Historia de la literatura infantil y juvenil vasca actual]. Bilbao: Servicio editorial de la Universidad del País Vasco.
- Ferrer, Hang (1999): Las partículas modales alemanas en el modo interrogativo y sus equivalencias en español como criterio para una taxonomia de preguntas. Valencia: Universitat de València.
- Fischer, Martin B. y Wirf Naro, Maria (2012): Translating Fictional Dialogue for Children and Young People. Berlín: Frank & Timme.
- Helbig, Gerhard (1988): Lexikon deutscher Sprache. Leipzig: VEB.
- Lambert, José y van Gorp, Hendrik (1985). On describing translations. In: Theo Hermans ed. The Manipulation of Literature: Studies in Literary Translation. Londres/Sídney: Croom Helm, 42-53.
- Martí, José Luis (2006): Estudios empírico y descriptivo del método de traducción para doblaje y subtitulación. Castellón de la Plana: Universitat Jaume I.
- Neuland, Eva (2007): Subkulturelle Sprachstile Jugendlicher heute. Tendenzen der Substandardisierung in der deutschen Gegenwartssprache. In: Eva Neuland, ed. Jugendsprache, Jugendliteratur, Jugendkultur. Fráncfort: Peter Lang, 131-149.
- Pięta, Hanna (2012): Patterns in (in)directness. An exploratory case study in the external history of Portuguese translations of Polish literature (1855-2010). Target. 24(2):310-337.
- Prüfer, Irene (1995): La traducción de las partículas modales del alemán al español y al inglés. Fráncfort: Peter Lang.
- Ringmar, Martin (2007): Roundabout Routes: Some remarks on indirect translations. Selected Papers of the CETRA Research Seminar in Translation Studies 2006. Consultado el 15 de diciembre de 2015, http://www2.arts.kuleuven.be/info/bestanden-div/RINGMAR.pdf.
- Sanz, Zuriñe (2013): Korpusbasierte Übersetzungsanalyse von Hand-Somatismen (deutsch-baskisch). In: Melanija Fabčič, Sabine Fiedler y Joanna Szerszunowicz eds. Phraseologie im interlingualen und interkulturellen Kontakt. Maribor: Zora, 317-330.
- Shavit, Zohar (1986): Poetics of Children’s Literature. Athens, EUA/Londres: University of Georgia Press.
- Toury, Gideon (2012): Descriptive Translation Studies – and beyond. Revised edition. Amsterdam/Filadelfia: John Benjamins.
- Uribarri, Ibon (2011): Dialectics of Opposition and Construction: Translation in the Basque Country. In: Dimitris Asimakoulas y Margaret Rogers, eds. Translation and Opposition. Brístol: Multilingual Matters, 247-264.
- Venuti, Lawrence (1998): Introduction. Translation and Minority. The Translator. 4(2):135-144.
- Waltereit, Richard (2006): Zur Pragmatik und historischen Semantik von Modalpartikeln und ihren funktionalen Äquivalenten in romanischen Sprachen. Kempten: Max Niemeyer Verlag.
- Zubillaga, Naroa (2009): Alemanetik euskaratutako haur eta gazte literatura edo amaigabeko istorioa [Traducción de la literatura infantil y juvenil alemana al euskera o la historia interminable]. Senez. 37:231-241.
- Zubillaga, Naroa (2012): A corpus based descriptive study of German children’s literature translated into Basque: Preliminary results. In: Martin Fischer y Maria Wirf Naro, eds. Translating Fictional Dialogue for Children and Young People. Berlín: Frank & Timme, 81-99.
- Zubillaga, Naroa (2013): Alemanetik euskaratutako haur- eta gazte-literatura: zuzeneko nahiz zeharkako itzulpenen azterketa corpus baten bidez [Traducción de literatura infantil y juvenil al euskera: comparación de traducciones directas e indirectas a través de un corpus]. Tesis de doctorado. Vitoria-Gasteiz: Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea. Consultado el 15 de diciembre de 2015. https://addi.ehu.es/bitstream/10810/12431/1/8670ZubillagaEU.pdf.
- Zubillaga, Naroa, Sanz, Zuriñe y Uribarri, Ibon (2015): Building a trilingual parallel corpus to analyse literary translations from German into Basque. In: Claudio Fantinuoli y Federico Zanettin, eds. New Directions in Corpus-based Translation Studies. Berlín: Language Science Press, 71-92.